Mofeta im. prof. Henryka Świdzińskiego

Mofeta im. Profesora Henryka Świdzińskiego zlokalizowana jest na dnie bagnistego koryta potoku Złockiego i należy do grupy pomników przyrody nieożywionej. Jest największą i najefektywniejszą mofetą w Polsce. Odkrył ją w 1938 roku, geolog Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie, profesor Henryk Świdziński.

Co to jest mofeta?

Mofeta to rodzaj ekshalacji wulkanicznych - chłodny wyziew, posiadający otwory, z których na powierzchnie wydostaje się dwutlenek węgla, pochodzący z głębokich stref skorupy ziemskiej.

Mofeta im. Prof. H. Świdzińskiego znajduje się na dnie bagnistego koryta potoku Złockiego, wynikiem czego jest wydobywanie się dwutlenku węgla częściowo pod powierzchnią wody, co sprawia, że jest ona doskonale widoczna. W kilku miejscach, na powierzchni około 25 m², wypływ gazu odbywa się bez przerwy, w dzień i w nocy, z różną częstotliwością. Na tym obszarze mieści się kilka źródeł wód mineralnych, w tym największe - Bulgotka, a także samotna sucha ekshalacja dwutlenku węgla – Dychawka. Pękające bąble gazowe wydają charakterystyczne syczące i bulgoczące odgłosy.

Mofeta w Złockiem to największa i najwydajniejsza w Polsce, pod względem wydobywania się gazu, którego ilość wynosi około 10 m³ na minutę. Posiada on bardzo wysoką zawartością CO₂, wynoszącą 94,3 %, a w jego skład wchodzi również N₂ – 4,17 % i O₂ – 0,44 %.

Wyjątkowe jest tutaj także zjawisko bulgoczącego rdzawo-pomarańczowego błota, które idealnie kontrastuje z otaczającą go zielenią. Zjawisko to powodują wody wypływających tu szczaw, zawierające dużą ilość związków żelaza.

Lokalizacja

Mofeta mieści się przy drodze, na granicy miejscowości Jastrzębik i Złockie w gminie Muszyna. Główna tablica informacyjna znajduje się tuż przy drodze. Pozostałe tablice zawierają szczegółowy opis mofety. Zbudowane w tym miejscu schodki i mostek, mają między innymi za zadanie chronić przed przypadkową dewastacją pomnika.

Ciekawostka

Owady, ptaki, a w niektórych przypadkach nawet owce, giną od nadmiaru dwutlenku węgla, który nie rozwiany przez wiatr, wydostając się z otworów mofety, gromadzi się przy powierzchni ziemi.